Search
START TYPING AND PRESS ENTER TO SEARCH

Een geschiedenis van het Opzoomeren

Hoe het begon…
Rotterdam, augustus 1989. Tijdens een emotionele bewonersavond doorbreekt bewoner Koos Hooijmaijers met moeite de stroom van klachten over vuil, overlast en kleine criminaliteit in de Opzoomerstraat. Zijn simpele idee is om als buren zelf ook eens de handen uit de mouwen te steken: voor je eigen straat, voor je eigen stukje Rotterdam. Een positieve aanpak dus. Een verfrissende blik tegenover de roep om harde acties, het gemopper over lakse gemeentelijke diensten en het altijd maar wijzen naar een ander die een probleem moet oplossen.

Smaak te pakken
Hij krijgt steun van een ploegje bewoners en zij beginnen regelmatig zelf de straat te vegen. Als dat is gedaan, hebben ze de smaak te pakken. Ze hangen extra verlichting op aan de gevels (Opzoomerbolletjes), er worden geveltuinen aangelegd om de straat vriendelijker te maken, noem maar op. In korte tijd veranderen de bewoners het uiterlijk en ook de sfeer in de straat. Buren leren elkaar beter kennen en staan ook eerder voor elkaar klaar voor allerlei praktische hulp.

Juiste straat, juiste naam, juiste moment
Ook de verhouding met gemeentelijke diensten verbetert. Die zijn vaak graag bereid om de positieve acties van de bewoners te ondersteunen. Het maakt de actie van de Opzoomerstraat tot het voorbeeld van sociale vernieuwing (manieren om samen problemen in de grote stad aan te pakken). Het toenmalige projectbureau Sociale Vernieuwing van de gemeente Rotterdam stimuleert met een Opzoomerprijs andere straten om het voorbeeld van de Opzoomerstraat te volgen. De Opzoomerstraat is de juiste straat met de juiste naam op het juiste moment.

Opzoomerdag & Opzoomer Mee
Opzoomeren wordt een rage in Rotterdam en leidt tot een stedelijke Opzoomerdag op 28 mei 1994. Twintigduizend Rotterdammers zijn deze dag in de weer en knappen met elkaar straten en pleinen op. Als toegift op de Opzoomerdag wordt de Stichting Opzoomer Mee Rotterdam in het leven geroepen. Het is een klein stedelijk campagnebureau dat als taak krijgt om het Opzoomeren in Rotterdam levend te houden en het belang ervan in stad en land uit de dragen.

Opzoomeren is van de bewoners
Het ‘eenvoudige’ verhaal van de Opzoomerstraat in het Nieuwe Westen en de vele Opzoomerstraten in Rotterdam die inmiddels zijn gevolgd, is het verhaal over bewoners die zelf zorgen voor een goed contact met de buren en samen zorgen voor een prettige straat om in te wonen. De jaarlijkse Opzoomercampagne helpt hen daarbij en biedt aan elke Rotterdamse straat de mogelijkheid van faciliteiten (budgetjes, materialen en inspiratie) om straatactiviteiten en andere straatacties van de grond te trekken.

Het vriendelijke gezicht
Straatfeesten, schoonmaakacties, barbecues, plantjesdagen, spelletjesdagen… jaar in jaar uit gonst de stad van deze kleinschalige doe-het-zelf activiteiten. Overal in Rotterdam ontstaan zo netwerkjes van bewoners die in contact staan met elkaar. Het is de humuslaag van de stad waaruit telkens weer veel moois groeit. Het is ook het vriendelijke gezicht van een soms rauwe stad.

Corona
En dan raast er in maart 2020 ineens corona door de stad. En net als bij de Opzoomerstraat die zich eind vorige eeuw bedreigd voelde, staan ook nu overal in de stad bewoners op voor hun stukkie Rotterdam. Door samen met buren de moed erin te houden, om aandacht en hulp te geven aan kwetsbare buren en om hun straat mooier, groener en schoner te maken. Opzoomer Mee zit in deze periode ook niet stil. In een recordtijd wordt de Opzoomercampagne aangepast en in bijna 1.500 straten een Lief & Leedpakketje bezorgd om elkaar als buren te ondersteunen. Eind 2020 telt de stad een recordaantal van 2.503 Opzoomerstraten.

Van onderop
Dat eerste coronajaar maakt eens te meer duidelijk dat Opzoomeren meer is dan “leuke dingen voor de mensen”, een gezellige straatborrel of een goedbedoelde veegactie met de buren. De betekenis gaat verder en dieper. Als Rotterdammers de ruimte krijgen werken ze maar wat graag met eigen initiatieven mee om van onderop problemen aan te pakken.

Rotterdamse speerpunten
En die Rotterdammers zullen we hard nodig hebben. Want waar corona een acuut gevaar was, zijn er nog tal van andere grote en kleine bedreigingen voor de stad en haar straten. Zoals klimaatverandering, eenzaamheid en, ja nog steeds, zwerfvuil. De laatste jaren worden Opzoomerstraten uitgedaagd om zich ook in te zetten voor deze ‘Rotterdamse speerpunten’. Opzoomer Mee ondersteunt deze acties met kleine budgetjes. Bijvoorbeeld voor een Lief & Leedpotje voor individuele burenhulp, of om met je buren je straat groener te maken met extra geveltuinen en boomspiegels, om een schoonmaakploegje in je straat bijeen te houden, om met je buren een ruilkastje of regenton in je straat te plaatsen, enzovoorts.